Dobra djela odstranjuju zla

Sveta knjiga u islamu počinje riječima: “Čitaj u ime Gospodara svoga koji stvara!”. Upravo zbog ovog poziva, učenje i obrazovanje spadaju u važne procese u životu muslimana. U svim većim bosanskohercegovačkim varošima su od početka 15. stoljeća postojale različite obrazovne institucije u kojima su se izučavali vjersko pravo i običaji, kao i nauka. MektebiMuslimanska osnovna škola su bili osnovne islamske škole, dok su medreseViša muslimanska vjerska škola srednje i više škole za muslimansko stanovništvo. U medresama se učio arapski jezik, tumačenje Kur’anaSveta knjiga muslimana, islamske tradicije, šerijatsko pravo, logika i filozofija. Medrese su koncipirane na principu škole internatskog tipa i sastoje se od dvorišta, sobe za učenike i jedne velike prostorije, koja služi kao predavaonica, a naziva se dershanaPredavaonica. Neke medrese iz 16. i 17. stoljeća u Bosni i Hercegovini dosljedno podržavaju arhitekturu osmanskih medresa sa kupolama, jer su ih gradili graditelji Osmanskog carstva. Međutim, većina medresa je uglavnom prilagođena mjesnoj tradiciji građenja. U Travniku su tako bile tri medrese, a jedino najstarija travnička medresa djeluje i danas. Elči Ibrahim-pašina medresa u Travniku je osnovana 1706. godine. Srušena je 1892. godine prilikom izgradnje pruge kroz Travnik, ali je austrougarska vlast u periodu 1892-1895. godina sagradila današnju zgradu Medrese. Nova zgrada je bila veća od nekadašnje i njena namjena je kroz historiju bila različita. Medrese su građene na inicijativu pojedinaca kao njihove zadužbine. Osnivači su osiguravali sredstva za plaće profesora, zatim stipendije učenicima, a obavezno i sredstva za održavanje i popravak objekta. Osnivač travničke medrese je Elči Ibrahim-paša, vezir koji je u Travniku za svog vezirovanja podigao medresu i biblioteku. Biblioteci je poklonio 103 rukopisne knjige, na čijim stranicama je pečatom utisnuto: “Uvakufio je Elči Ibrahim-paša govoreći: Dobra djela odstranjuju zla.”