Živopis manastira Lomnica

Manastir Lomnica (Lovnica), sa manastirskom crkvom, nalazi se na području općine Šekovići na istoku Bosne i Hercegovine. Sagrađen je u sedmoj ili osmoj deceniji 16. stoljeća, a natpis na zapadnom zidu iznad vrata pokazuje da je oslikan 1607/08. i da je naručilac živopisa iguman Prohor. Taj podatak je značajan jer je to ujedno i prvi izvor u kome se spominje iguman ovog manastira, koji je tokom dužeg perioda bio veoma posjećivan. Pored živopisa i pomenutog natpisa, iznad vrata na zidovima crkve nalaze se mnogobrojni natpisi iz historije manastira, pa je tako poznato da je u ovom manastiru 1592. godine pisano jedno Jevanđelje, koje je uništeno tokom Prvog svjetskog rata. Spominje se, također, i austro-ugarska okupacija Bosne i Hercegovine, otkada sveštenici ovog manastira počinju voditi knjige iz kojih se vidi postojanje i obnavljanje konaka uz crkvu.
Lomnička crkva posjeduje najbolje sačuvano zidno slikarstvo nastalo u 16. stoljeću u Bosni i Hercegovini. Kompletan ikonostasZid sa ikonama i religijskim slikama koji odvaja sveti od profanog prostora u pravoslavnim crkvama od 30 ikona u ovoj crkvi naslikao je jedan od najpoznatijih monaha tog perioda – Longin, a njegov natpis nalazi se na bogorodičnoj prijestolnoj ikoni. Dvije ikone sa ovog ikonostasa ubrajaju se u red najvećih ikona u drvetu sačuvanih u bivšoj Jugoslaviji. Na Longinovom ikonostasu u manastiru posebno se ističu dvije velike prijestone ikone – ikona Hrista i Presvete Bogorodice i ikona Nedremano oko, koja se nalazi iznad carskih dveri. Najbolje sačuvana je ikona Hrista sa Bogorodicom, svetim Jovanom i apostolima. Daljnje oslikavanje crkve, prema jednom natpisu sa zidova, radila su četvorica drugih majstora u teškim uslovima. Najvrijednija i najljepša ikonostasna cjelina u Bosni i Hercegovini sačuvana je u ovom manastiru, a sačinjena je iz dva dijela: Longinova ikonostasna površina i potpis i nastavak ikonostasa drugih majstora, koji su dodali dveri i veliko raspeće na vrhu. Historičari umjetnosti se slažu da veliki duborezni krst na ikonostasu nije Longinov rad.
Pored ikonostasa, najzačajniji umjetnički predmeti iz Lomnice su dvije sedefom intarzirane pijevnice– ukrašen pijevnički stol. Na jednoj od njih zabilježena je 1580. godina, što je direktna potvrda starosti manastira.