Ikonografija

IkonografijaDisciplina ili grana historije umjetnosti koja se bavi izučavanjem smisla i simbolike likovnog prikaza je disciplina ili grana historije umjetnosti koja se bavi izučavanjem smisla i simbolike likovnog prikaza. Bosna i Hercegovina ima bogatu ikonografsku ostavštinu, od kojih se veliki broj ikonaSlika pravoslavnih svetaca obično na drvetu ili platnu i neke od najvrijednijih čuvaju u muzeju Stare crkve u Sarajevu. Ikone u tom muzeju su pretežno slikane jajčanom temperom sa pozlatom i potiču uglavnom iz 16. stoljeća. Jedna od najpoštovanijih ikona među pravoslavnim stanovništvom u Bosni i Hercegovini, pa i mnogo šire, nalazi se u crkvi Uspenja Presvete Bogorodice u Čajniču. Radi se o ikoni Presvete Bogorodice koja drži Hrista u naručju. Predanje o putu ikone Presvete Bogorodice do Čajniča je prilično poznato i zanimljivo – ikonu je iz Svete zemlje u Srbiju donio kralj Milutin i ona je čuvana na dvoru vladarske dinastije Nemanjića kao blagoslov. Ikona je zatim poklonjena manastiru Svetog Nikole u Pribojskoj Banji u Srbiji. U tom manastiru ikona je bila sve do vremena kada su mošti Svetog Save spaljene na Vračaru u Beogradu 1594. godine. Ikona je kratko, nekoliko mjeseci, čuvana u drvenoj kapeli posvećenoj prazniku Blagovijesti u mjestu Vagan, na granici općina Rudo i Višegrad. Ikona je zatim donesena u Čajniče. Čuvana je najprije u starom čajničkom hramu, a kada je sagrađen novi hram 1863. godine, prenesena je u njega. Ikona je poznata pod nazivom Čajnička Krasnica i uvriježeno je mišljenje o njenoj čudotvornosti. Za ovu ikonu se vjeruje da je jedna od tri koje je naslikao sveti apostol Luka – jedna se nalazi u manastiru Hilandar, druga u Jerusalemu, a ova treća u Čajniču. Historičari umjetnosti je, prema stilu slikanja, svrstavaju u srednjovjekovne ikone. Danas ona stoji okovana i zaštićena.